Mặc dù có nhiều loại giày được sản xuất từ các vật liệu tái chế, nhưng điều quan trọng hơn là bạn phải biết cách giữ gìn chúng. Năm 2019, có 24.3 tỷ đôi giày được sản xuất, và hầu hết trong số đó kết thúc cuộc đời tại các bãi rác. Để hạn chế con số đó, chúng ta cần có hành động. Đó là tái chế giày.
Loại giày nào có thể tái chế? Nói chung, tất cả các loại giày đều có thể tái chế. Tuy nhiên câu trả lời có hay không tùy thuộc vào mỗi cách tái chế.
Ví dụ, hãng Nike cùng một số hệ thống tương tự chỉ tái chế giày sneaker. Một số hãng chỉ tái chế giày mà họ sản xuất. Tuy nhiên có một số công ty, ví dụ TerraCycle, tái chế nhiều loại giày khác nhau.
Sau khi nhận biết loại giày có thể tái chế, bạn cũng cần nắm được các tình trạng của sản phẩm. Một số hệ thống hướng đến việc tái chế giày với bất kỳ điều kiện nào. Ngược lại, tại cái trạm quyên góp giày chỉ chấp nhận các đôi giày sử dụng lướt, sau đó quyên tặng cho người khác sử dụng.
1. Các doanh nghiệp chuyên tái chế giày
Ở Anh, bạn có thể đem giày đến các trung tâm tái chế giày bất kỳ. Nhưng ở Mỹ thì ngược lại, các công ty khác nhau thực hiện việc tái chế giày khác nhau. Dưới đây là các công ty đảm bảo đôi giày của bạn được tái sử dụng hiệu quả.
TerraCycle
Công ty TerraCycle có chương trình tái chế giày toàn diện, có thể tái chế hầu hết các loại giày mà các công ty khác không làm được.
Có hai cách tái chế giày tại TerraCycle. Cách thứ nhất thông qua chương trình giải pháp tái chế quốc gia, được các thương hiệu tài trợ, sẽ miễn phí cho người sử dụng. Tuy nhiên có một số hạn chế như: chương trình tái chế sandal Teva chỉ dành cho thương hiệu Teva, chương trình tái chế Thousand Fell chỉ dành riêng cho sneaker của hãng Thousand Fell.
Nếu giày của bạn không đáp ứng được các điều kiện nêu trên, bạn có thể sử dụng phương án hai, thông qua hộp Zero Waste của TerraCycle. Bạn phải mua hộp này với giá 29 đô la/hộp nhỏ, 274 đô la/hộp lớn.
Nike Grind
Chương trình tái chế Nike Grind là một phần trong chiến dịch Moto to Zero. Không chỉ các đôi giày cũ mà còn chất thải từ các nhà máy hoặc các sản phẩm lỗi đều được tái chế.
Mặc dù chương trình tái chế này không phân biệt các thương hiệu giày nhưng chỉ tái chế giày sneaker. Các loại ủng, sandals và giày có chứa kim loại đều bị loại bỏ. Nike cũng tạo điều kiện cho việc tái chế bằng cách lắp đặt các hộp (drop box) tại các cửa hàng bán lẻ. Sau đó hãng này sẽ tái chế giày bằng chương trình Nike Grind. Những đôi giày cũ sẽ kết thúc hành trình của mình tại các sân cỏ, sân chơi hoặc các trạm chia sẻ xe đạp. Hoặc có thể tái chế để lấy vật liệu sản xuất các đôi sneaker mới như Nike’s Space Hippie hoặc Waffle Racer Crater.
Runners Roost
Runners Roost là chương trình tái chế giày hiện tại chỉ có ở Colorado. Những đôi giày cũ được tái chế để sử dụng trên các đường tập, sân chơi hoặc giày cho những người vô gia cư. Bạn có thể gửi giày tại bất kỳ trạm nào của Runner Roost.
Got Sneakers
Got Sneakers là đơn vị tái chế với mục tiêu chính là gửi giày đi đến những nơi giày không thể tiếp cận được trên toàn thế giới. Thông qua các hoạt động gây quỹ, các cá nhân và tổ chức đều được trả tiền cho những đôi giày thu được. Mục tiêu chính là thu thập những đôi giày qua sử dụng lướt, và sẽ tái chế những đôi giày không còn sử dụng được.
2. Những cách khác để tái chế giày
Khái niệm tái chế nghĩa là làm ra sản phẩm mới từ sản phẩm cũ, những thuật ngữ này đôi khi bị sử dụng quá mức. Một số nơi tái chế không nghĩa là tạo ra một sản phẩm mới, mà là tái sử dụng lại.
Nếu đôi giày không bị hỏng hoàn toàn, bạn có những lựa chọn khác để tái chế giày.
Sửa giày
Đầu tư một đôi giày tốt và sửa chữa khi cần thiết sẽ tiết kiệm được rất nhiều trong dài hạn. Một công ty dịch vụ sửa chữa giày cho biết một đôi giày nam tốt có thể thay đế 10 lần và tuổi thọ đến 30 năm, còn những đôi giày nữ có thể làm lại đế từ 3 đến 5 lần.
Vì vậy đừng vội vứt giày đi khi chúng hỏng. Hãy gửi đến Extrim để sửa chữa và phục hồi để tiếp tục sử dụng bạn nhé. Tại Extrim cung cấp đầy đủ các dịch vụ sửa giày như dán đế, khâu may đế, thay đế và phục hồi giày như tẩy ố thân giày, repaint đế ố vàng, nhuộm giày bạc màu,...
Quyên góp
Bạn hãy tìm các chương trình quyên góp giày, ví dụ Asics hợp tác cùng Give Black Box để tái sử dụng giày và quần áo cũ. Trong chương trình này, bạn đơn giản chỉ cần bỏ giày dép và quần áo sử dụng lướt vào kiện vận chuyển. Sau khi được dán nhãn trả trước, bạn có thể thả kiện hàng đến hãng vận chuyển có trên nhãn. Những sản phẩm này sẽ được trao cho những người có nhu cầu.
Soles4Souls một chương trình ủng hộ giày đã qua sử dụng khác. Tổ chức phi lợi nhuận này đem lại cơ hội kiếm tiền qua việc bán giày. Chương trình One World Running cũng tương tự như vậy, tặng giày chạy trong lãnh thổ Hoa Kỳ và khắp thế giới. Đơn vị này cũng có chương trình đặc biệt trao tặng giày chạy cho những tân binh không có đủ khả năng chi trả. Những đôi giày không thể tái sử dụng sẽ được tái chế.
Bán lại
Quần áo quyên góp thường bị nhận những chỉ trích vì làm ảnh hưởng đến nền kinh tế. Các bài viết về giày không nhiều, nhưng việc trao tặng giày chỉ tập trập vào một công ty nên không gây nhiều tác động như trao tặng quần áo. Tìm kiếm các đơn vị phi lợi nhuận ủng hộ cộng đồng địa phương là một lựa chọn tốt.
Bạn có thể bán những đôi giày đã qua sử dụng cho các đơn vị thu mua, từ Mercari đến Poshmark đến Ebay hoặc các cửa hàng địa phương.
ReCircled
ReCircled là đơn vị có mục tiêu chính là quay vòng việc sử dụng quần áo và các phụ kiện thay vì vứt bỏ.
Nếu bạn không chắc chắn đôi giày của mình còn sử dụng được, hãy gửi đến đơn vị này. Họ sẽ phân loại, sau đó những đôi tái sử dụng được sẽ được vệ sinh, sửa chữa và bán lại. Những đôi không thể sửa chữa sẽ được tái chế thành nguyên liệu thô.
Nhược điểm của công ty ReCircled là chỉ hợp tác với các thương hiệu. Hãy xem thương hiệu giày của mình và tra cứu nó có trong chương trình tái chế giày hay không. Nếu không, bạn có thể yêu cầu họ thực hiện tái chế.
Lột xác giày
Một trong những cách tái chế giày khá thú vị là trang trí hoặc tận dụng lại đôi giày của mình cho các mục đích khác.
Ý tưởng phổ biến là dùng giày làm chậu cây, bỏ thêm đá, sỏi bên dưới, khoan lỗ để thoát nước và thường trồng các loài mọng nước.
Tìm kiếm trên Pinterest hàng ngàn những ý tưởng tái tạo vòng đời mới cho những đôi giày hoặc lột xác chúng thành những đôi giày mới hoàn toàn. Bạn cũng có thể làm chuồng chim, giá đồ trang sức từ những đôi giày cũ hoặc làm ví, nhật ký từ da giày cũ.
Có lẽ trong một ngày nào đó, mỗi chiếc giày đều có thể tự phân huỷ được. Đó là một lựa chọn tốt nhất để ngăn ngừa lãng phí.
Trên đây là 6 cách để tái chế giày cũ để bạn tham khảo. Việc tái chế giày vừa giúp bảo vệ môi trường vừa tiết kiệm được một khoản chi phí cho bạn. Vì vậy đừng vội vứt các đôi giày cũ đi nhé, hãy xem cách tái chế giày nào phù hợp và áp dụng.
Xem thêm:
>> Bao lâu bạn nên thay giày chạy bộ?
>> Nếu chăm sóc giày kĩ càng thì một đôi giày có tuổi thọ bao lâu?
>> 7 lý do bạn nên bảo dưỡng giày thay vì vứt bỏ chúng
Biên tập: Ánh Tuyết
